آشنایی با ژنراتور گازی

با گسترش شبکه توزیع برق در تمام نقاط کشور نیاز به منبع انرژی ژنراتور گازی امری ضروری و لازم برای جلوگیری از خسارات حاصله از قطع برق به شمار می‌آید. این ژنراتورها که در تمامی اماکن اداری، مسکونی و تجاری به‌عنوان سیستم پشتیبان برق اضطراری به کار می‌روند از 4 جزء اصلی شامل موتور احتراقی با سوخت گاز، ژنراتور مولد برق، شاسی نگهدارنده سیستم و تابلو فرمان و قدرت تشکیل می‌شوند.

مزیت این موتورها در دسترس بودن سوخت موردنیازشان بوده که موجب کم شدن هزینه‌های تأمین سوخت می‌شود، تولید صدا و آلودگی محیطی کمتر نیز از عواملی بشمار می‌آید که ژنراتورهای گازی را پرطرفدار کرده است.

آشنایی با اجزاء ژنراتور گازی

به طور خلاصه ژنراتور گازی از ترکیب موتور گازسوز و یک ژنراتور تشکیل شده و تولید برق می‌کند. اصلی‌ترین قطعه یک ژنراتور موتور آن است که انرژی یا سوخت را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. در ژنراتورهای گازی گاز CNG یا LPG وارد موتور شده و ایجاد احتراق کرده در نتیجه سیلندرهای خروجی انرژی مکانیکی را تولید و شفت موتور شروع به چرخش می‌کند تا با اتصال به ژنراتور تولید برق کند. حال که با کلیت کار آشنا شدیم به توضیح مختصری از اجزاء ژنراتور می‌پردازیم.

ژنراتور یا آلترناتور

کار تغییر انرژی از حالت مکانیکی به حالت الکتریکی از کارهای ژنراتور می‌باشد و این کار توسط دو سیم ‌پیچ یکی چرخشی و دیگری ثابت انجام می‌شود، به این صورت که شفت موتور باعث چرخش سیم‌پیچ چرخشی درون سیم‌پیچ ثابت شده و انرژی الکترومغناطیسی تولید می‌شود که به‌صورت برق از ژنراتور خارج می‌شود.

ژنراتورها خود از قطعاتی چون روتور، قطعه چرخشی و حرکتی برای ایجاد تعامل سیم‌ پیچ‌ ها و تولید میدان مغناطیسی، استاتور همان سیم‌پیچ ثابت، کارت AVR یا تنظیم ولتاژ خودکار، تشکیل می‌شوند.

موتور ژنراتور گازی

موتور نیز خود از اجزای کوچک و بزرگی تشکیل شده که منجر به کار نهایی می‌شوند، به شرح مختصری از این اجزاء می‌پردازیم.

 فیلتر روغن که وظیفه جلوگیری از ورود آلاینده‌ها به داخل موتور را دارد تا روغن‌موتور تمیز و باکیفیت بماند؛ مخزن موتور که همان‌طور که از نامش پیداست محل ذخیره و ریختن روغن است؛ روغن خنک که به آن اویل کولینگ هم گفته می‌شود و در ژنراتور گازی کاربرد دارد.

 برای خنک‌کردن موتور و کاهش دمای آن حین کار استفاده می‌شود، این روغن همان روغن‌موتور بوده که پس از چرخیدن در موتور از طریق شلنگ ورودی به قسمت اویل کولینگ هدایت و پس از خنک شدن توسط شلنگ خروجی به موتور برگردانده می‌شود.

فیلتر هوا نیز دستگاهی ساخته شده از مواد فیبری است که جلوی گردوغبار و آلودگی به موتور را گرفته و در اصل یک کاتالیزور محسوب می‌شود. قسمت دیگری که با آن آشنا می‌شویم شیر برقی گاز است که عملکردی مانند سایر شیرها دارد با این تفاوت که ماده عبوری از این شیر گاز است. بعد از شیر برقی به رگلاتور گاز می‌رسیم که دستگاه تنظیم‌کننده فشار گاز است و مثل یک شیر کنترل فشار عمل می‌کند. وظیفه این قطعه کنترل فشار ورودی گاز است تا باتوجه‌به آن بتواند فشار خروجی را افزایش یا کاهش دهد تا در زمان احتراق ژنراتور گازی دچار مشکل نشود.

حال که با شیر برقی و رگلاتور آشنا شدیم می‌توانیم با شلنگ گاز که برای عبور گاز از شیر برقی و رگلاتور به ورودی موتور استفاده می‌شود آشنا شویم، شلنگ گاز یکی از قطعات مهم در حفظ ایمنی دستگاه است و قطر آن بین 20 تا 30 میلی‌متر بوده که مخصوص انتقال گاز ساخته می‌شود و نکته مهم دیگری که باید بدانید کنترل سرعت دستگاه و تعداد دور موتور است که با گاورنر اندازه‌گیری و کنترل می‌شود؛ در ادامه به توضیح استارت موتور، شمع و اگزوز می‌پردازیم.

همان‌طور که می‌دانید استارت برای روشن‌کردن موتور استفاده می‌شود درواقع با استارت زدن میل‌لنگ تا زمان احتراق و روشن شدن موتور دچار چرخش می‌شود. استارت سه مدل برقی، پنوماتیکی و هیدرولیکی دارد. قطعه بعدی شمع نام دارد که همان وسیله‌ای است که برق را از باطری گرفته و در هنگام استارت زدن با ایجاد جرقه باعث روشن شدن ژنراتور گازی می‌شود. درنهایت اگزوز وجود دارد که به‌یقین با عملکرد آن آشنا هستید؛ دودو به وجود آمده از احتراق موتور از اگزوز خارج می‌شود.

تابلو برق

تمامی سیستم‌های فرمان، کنترل پنل، فیوزها، شارژر، باطری و تمامی لوازم برقی ژنراتور گازی بر روی تابلو برق قرار می‌گیرند. تابلوهای برق دو نوع دستی و اتوماتیک دارند که نوع دستی آن به دلیل آنکه فرمان‌ها توسط اپراتور باید انجام شود پیشنهاد نمی‌شود، در نوع دوم که اتوماتیک است، تابلو برق بعد از قطع برق شبکه اصلی به‌صورت اتومات فرمان استارت را گرفته و ژنراتور بعد از روشن شدن برق را از این طریق به مصرف‌کننده می‌رساند؛ هنگام وصل شدن برق نیز این تابلو به‌صورت اتوماتیک فرمان خاموش را گرفته به برق شهر متصل می‌شود، به این صورت می‌توان در زمان صرفه‌جویی کرد.

اجزای دیگری نیز در ژنراتور به کار می‌روند که شاید به‌اندازه موارد ذکر شده مهم نباشند اما لازم و ضروری هستند مانند پایه و بدنه دستگاه که باید از جنس آهن بوده؛ لرزه‌گیر که 4 عدد در هر دستگاه به کار می‌رود 2 مورد برای موتور و 2 مورد برای ژنراتور. این لرزه‌گیرها در هنگام کار دستگاه جلوی حرکت را گرفته و آن را در یک مکان ثابت نگه می‌دارد. در آخر ژنراتور گازی نیز مانند همه ژنراتورها یک باطری برای تأمین برق کنترل پنل و استارت دارد.

ژنراتور گازی

موارد استفاده از ژنراتورهای گازی بسیار زیاد است و بسته به اینکه در چه مکانی مورداستفاده قرار می‌گیرند به دو دسته کلی ژنراتورها با توان کمتر از 60 کاوا و فشار تغذیه گاز 4/1 پوند بر اینچ و ژنراتورهای با توان بیش از 60 کاوا و فشار 2 پوند بر اینچ تقسیم می‌شوند. در مجتمع‌های مسکونی و تجاری غالبا از دسته اول ژنراتورها استفاده می‌شود که خود شامل دو نوع شاسی هستند، شاسی باز به دلیل نبود عایق صوتی در مکانی جداگانه مانند پارکینگ یا پشت‌بام قرار می‌گیرند تا موجب آزار افراد نشوند.

محصولات مرتبط :

• ژنراتور گازسوز 2250 کاوا کاترپیلار
• ژنراتور گازسوز 2750 کاوا کاترپیلار
• ژنراتور گازسوز 3000 کاوا کاترپیلار

مقالات مرتبط :

• دیزل ژنراتور پرکینز
• قیمت موتور برق دیزلی