یاتاقان موتور ژنراتور
یاتاقان به طور کلی یک واشر فلزی است که از آلیاژی مقاوم در برابر حرارت و خوردگی ساخته می‌شود. در هر وسیله‌ای که قابلیت حرکت و چرخش داشته باشد، یاتاقان‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. یاتاقان موتور ژنراتور در واقع نقش اساسی در چرخش میل لنگ دارد.
وظیفه یاتاقان موتور ژنراتور
یاتاقان موتور پس از قرار گرفتن روی میل لنگ شاتون موجب چرخش می‌شود. همان‌طور که در بالا به آن اشاره شد، یاتاقان یک قطعه واشر مانند فلزی است که از دو بخش ثابت و متحرک تشکیل شده و از قطعات مهم ژنراتور است. اگر روغن فضای بین یاتاقان، میل لنگ و شاتون خالی شود، باعث به وجود آمدن اصطکاک می‌شود و یاتاقان را از بین می‌برد و در نهایت موجب قفل شدن موتور خواهد شد.
در موتور روغن درون شیارهای یاتاقان جریان پیدا می‌کند و موجب می‌شود بین یاتاقان و میل لنگ فاصله ایجاد شده و از تماس مستقیم فلز با فلز جلوگیری به عمل آید. جهت اتصال شاتون به میل لنگ نیز از یاتاقان‌های متحرک استفاده می‌شود. این یاتاقان‌ها با چرخش حول هر لنگ به شاتون کمک می‌کنند تا بچرخد و نیروی حاصل از احتراق را به میل لنگ منتقل کند.
تمیز کاری یاتاقان را فراموش نکنید!
یاتاقان‌ها احتیاج به تعمیرات دورهای دارند تا از خرابی زودهنگام آن‌ها جلوگیری شود. بیشتر یاتاقان‌ها که در دورهای بالا به کار گرفته می‌شوند، نیازمند روانکاری و تمیزکاری دورهای هستند و ممکن است حتی احتیاج به تنظیمات مجدد نیز داشته باشند تا اثر فرسایش در آن‌ها به حداقل برسد. خرابی یاتاقان می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که استفاده از یاتاقان با جنس نامناسب یکی از این دلایل است. اگر دستگاه به‌موقع سرویس نشود و تعویض روغن در زمان مناسب انجام نگیرد نیز در نهایت منجر به خرابی یاتاقان خواهد شد. ضمن این‌که برای حفاظت از یاتاقان موتور ژنراتور نباید اجازه دهیم که روغن موتور بیش از حد داغ شود و به دلیل کارکرد زیاد موتور، دمای روغن بالا برود.
در برخی مواقع نیز ورود ذرات گرد و غبار و آلودگی‌ها از طریق روغن و سیستم روغن‌کاری به یاتاقان، خراش‌ها و آسیب‌هایی بر سطح یاتاقان ایجاد می‌کند که منجر به خرابی یاتاقان می‌شود. توجه به این نکته نیز ضروری است که ورود آب یا ضدیخ روی یاتاقان ممکن است که واکنش‌های شیمیایی را ایجاد کند که در نهایت آسیب‌دیدگی یاتاقان را به همراه داشته باشد.
از گریس استفاده کنید
یاتاقان‌ها برای حرکت درست و عمر مفید طولانی‌تر به یک روان کننده احتیاج دارند که گریس یکی از بهترین روان کننده‌ها برای کاربری موردنیاز یاتاقان است. مزیت گریس نسبت به سایر روان کننده‌ها این است که این ماده چکه نمی‌کند و چسبندگی خوبی نیز دارد. گریس اصطکاک بین قطعات را کم می‌کند و به پایین نگه داشتن دمای سیستم کمک می‌کند. گریس‌ها انواع مختلفی دارند که با توجه به نوع موتور ژنراتور می‌توان برای یاتاقان از آن‌ها استفاده کرد.
تاریخچه یاتاقان موتور ژنراتور
اگر بخواهیم به تاریخچه یاتاقان‌ها بپردازیم، سازنده اولین یاتاقان را می‌توان جان هریسون نامید که در دهه 1740 میلادی توانست اولین یاتاقان غلتکی را اختراع کند. این وسیله از یاتاقان برای یک حرکت نوسانی محدود استفاده می‌کرد. ساخت یاتاقان موتور ژنراتور نیز پس از پیشرفت‌های برگرفته از همان یاتاقان‌های اولیه، به هنگام ساخت موتور ژنراتور در دستور کار قرار گرفت.
شرکت های تیمکن،اس کی اف، گروه شافلر، شرکت ان اس کی و یاتاقان سازی ان تی ان در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکنندگان یاتاقان در جهان هستند.
نکاتی مهم درخصوص یاتاقان‌ها
چندین نکته که در خصوص یاتاقان وجود دارد این است که عمر مفید آن به عوامل بسیاری وابسته است که تعویض روغن به‌وقت و استفاده از روغن موتورهای مرغوب نمونه‌ای از راهکارهای افزایش طول عمر یاتاقان موتور ژنراتور است. یاتاقان به طور کلی هلالی شکل است و بر روی محور میل لنگ به‌صورت میکرومتری قرار می‌گیرد.
کلام آخر
یاتاقان از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده است که بین شاتون و میل لنگ قرار می‌گیرند و لغزش را آسان می‌کنند. توجه به این نکته نیز ضروری است که قیمت یاتاقان ژنراتور بستگی به مدل موتور، توان موتور ژنراتور و در نهایت کشور تولید کننده ژنراتور دارد. یاتاقان هر موتور با یاتاقان موتورهای دیگر از لحاظ اندازه، ضخامت و خواص مقاومتی تفاوت دارد چرا که هر موتور بسته به نوع سوخت و نوع روغنی که در آن استفاده می‌شود در دمای متفاوتی کار می‌کند.
هدف اصلی یاتاقان در موتور ژنراتور روان تر کردن حرکت مکانیکی ماشین، جلوگیری از آسیب‌های احتمالی در اثر تماس قطعات باهم، حفظ انسجام سیستم مکانیکی در زمان سرعت‌های بالا و البته جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد ماشین‌آلات و کاهش آلودگی صوتی در موقع انجام کار ژنراتور است.
محصولات مرتبط :
مقالات مرتبط :
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.