ژنراتورگازسوز دستگاه کوچک و قابل حملی است که از آن به منظور تولید برق، استفاده می شود. این ژنراتور ها با استفاده از سوخت گازی و بدون این که به سلامت محیط زیست آسیبی وارد کنند، برق مصرفی بسیاری از آپارتمان های مسکونی و واحد های صنعتی را تامین خواهند کرد.
کاربرد ژنراتور گازسوز
یکی از مهم ترین و ضروری ترین تجهیزاتی که در تمامی صنایع به چشم می خورد، ژنراتور های گازی هستند. ژنراتور گازی یا موتور های گازسوز به منظور تولید برق در کارخانه ها، منازل مسکونی، سازمان های اداری و … مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از مهم ترین کاربرد های ژنراتور های گازی، استفاده از آن ها به عنوان برق اضطراری خواهد بود.
بدین ترتیب هنگامی که شبکه برق به صورت سراسری دچار اختلال و قطعی می شود، با استفاده از ژنراتور های گاز سوز می توان سوختی مشابه را تولید کرد و از بروز بسیاری از حادثه های ناگوار و خسارت های جبران ناپذیر، جلوگیری نمود. ژنراتور ها، سوخت مربوطه که شامل گاز های CNJ یا LPJ است را به انرژی مکانیکی تبدیل کرده و در نهایت نیروی برق اضطراری را تولید خواهند کرد.
مزایا و معایب ژنراتور گازسوز:
مزایای ژنراتور گاز سوز
- صدای کمتر
- سوخت پاک
- سوخت ارزانتر
- سهولت تهیه سوخت
- دارای آلایندگی کمتر
معایب ژنراتور گازسوز
- به فشار گاز حساس می باشند.
- هزینه تعمیر و نگهداری آن بیشتر است
- عمر مفید آن نسبت به یک ژنراتور گازوئیلی کمتر است.
- قیمت تمام شده آن نسبت به ژنراتور دیزلی بیشتر می باشد.
- در مواقع خرابی تعمیرات آن تخصصی تر نسبت به یک موتور دیزلی می باشد.
ژنراتور گازسوز و معایب آن
استفاده از دستگاه های گاز سوز از آن جهت که سوخت گاز در هر مکان در دسترس می باشد بسیار آسان می باشد. هرچند دستگاه های گازی به دلیل ایجاد سر و صدای زیاد آنچنان مورد توجه بعضی از افراد قرار نمی گیرند. دستگاه هایی که از دو سوخت متفاوت برای تولید برق استفاده می کنند نسبت به سایر دستگاه ها عملکرد متفاوت تری دارند. در بعضی مواقع تامین گاز به راحتی امکان‌پذیر نمی باشد و از آنجایی که این تجهیزات علاوه بر سوخت گاز از سوخت دیگری استفاده کنند بسیار مهم تلقی می شوند. ژنراتورهای برق دوگانه سوز یک راه حل برای مکان هایی است که در آنجا امکان تامین گاز برای استفاده از این تجهیزات وجود ندارد.
موتور ژنراتور دوگانه سوز به دو دسته تقسیم می شود. دوگانه سوز بودن این تجهیزات به این معنی نیست که به صورت همزمان از دو نوع سوخت استفاده می کنند. در هنگام استعلام قیمت انواع دیزل ژنراتور دوگانه سوز کیفیت را مدنظر قرار دهید. این تجهیزات به صورت همزمان از دو سوخت استفاده نمی کنند و فقط در زمان قطعی یکی از سوخت ها، سوخت دیگر کار را ادامه می دهد. هر یک از این تجهیزات برای سوخت مشخصی تولید و طراحی می شوند. راندمان و عملکرد این تجهیزات اهمیت زیادی دارند. به طور کلی تغییر سوخت می تواند بر روی دستگاه تاثیر زیادی داشته باشد. بعضی از این تجهیزات دارای ماهیت کارکرد سریع و اضطراری هستند.
بنابراین این دستگاه ها در مکان هایی که از شبکه اصلی دور می باشند استفاده می شوند. هر چند که مدل های مختلف دیزل ژنراتور کاربرد بالایی دارند. دقت کنید دیزل ژنراتورهای گاز سوز را نمی توانید در مکان های دیگر جا به جا کنید. بنابراین این مورد یکی از معایب این دیزل ژنراتورها می باشد. به طور کلی بهتر است در هنگام بررسی قیمت دیزل ژنراتور دوگانه سوز بودجه را در اولویت قرار ندهید. علاوه بر پارامترها و فاکتورهای اشاره شده امکان دارد عوامل دیگری نظیر عوامل اقتصادی تاثیر زیادی در قیمت این محصولات داشته باشند.
دسته بندی انواع ژنراتور گازی
استندبای (آماده به کار)
ژنراتور های آماده به کار، هم در کاربرد های مسکونی، هم تجاری و هم صنعتی رایج هستند. در هر کدام از این موارد، ژنراتور گازی به صورت دائمی نصب شده و سوخت آن از شرکت توزیع انرژی محلی تامین می شود. در هنگام قطع برق، ژنراتور آماده به کار به طور خودکار فعال می شود. این ژنراتور فقط برای این در نظر گرفته شده است که برای مدت زمان محدودی، در مواقع اضطراری کار کند، زیرا کار کردن یک ژنراتور آماده به کار برای بیش از مقدار تعیین شده، می تواند باعث خرابی و نیاز به تعمیرات مکرر شود.
پرایم (تامین کننده)
ژنراتور های برق تامین کننده، زمانی استفاده می شوند که هیچ شرکت توزیع انرژی محلی وجود نداشته باشد، از این رو نیروی تولید شده توسط آن، تنها منبع برق موجود است. این نوع ژنراتور گازی، کمتر رایج است، مخصوصاً برای مقاصد مسکونی، زیرا اکثر خانه ها، توانایی اتصال سریع به خط گاز طبیعی را ندارند و بسیاری از آن ها اصلاً خط گاز ندارند و بدون اتصال گاز طبیعی به خط تاسیسات، گاز طبیعی باید با کامیون تحویل داده شود.
مزایا ژنراتور برق خانگی گازسوز
از آنجا که کشور ایران دارای ذخایر گاز بسیاری می باشد، گاز مایع و گاز خانگی با قیمت مناسب به وفور در دسترسی قرار دارد. ژنراتور برق خانگی گازسوز به نسبت سایر موتور برق ها از استهلاک و سوخت مناسب تری برخوردار است.
از مزایا بارز این محصول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرعت بالا در عملکرد
از آنجا که توسط اتصال به گاز شهری این محصول، به راحتی فعال خواهد شد، از سرعت بسیار بالایی در عملکرد برخوردار است.
- دوام و مقاومت بالا
همانطور که گفته شد، سوخت مورد استفاده این دستگاه گاز مایع یا گاز شهری می باشد. از آنجا که این نوع ماده از خوردندگی بسیار کمی برخوردار است موجب افزایش طول عمر مفید این مبدل خواهد شد.
- مناسب از جهت توجیه اقتصادی
از آنجا که سوخت گاز بسیار ارزان تر از سوخت بنزین است و قابلیت دسترسی راحت تری دارد، استفاده از این محصول از توجیه اقتصادی بالایی برخوردار است.
- عدم ایجاد آلودگی صوتی
به دلیل اینکه این محصول مختص به مصارف خانگی طراحی شده است، هیچ نوع صدا بیهوده و آزاردهنده ای ندارد.
- اطمینان بالا در مصرف
همانطور که مشهود است، گاز خانگی همیشه در دسترس قرار دارد و این محصول نیز از گاز شهری به عنوان سوخت مصرف می کند. به همین دلیل می توان گفت ژنراتور مذکور همواره در حال تولید برق است.
- ایمنی بالا
در این دستگاه به جهت افزایش ایمنی محصول و جلوگیری از نشت گاز، سه شیر ایمنی تعبیه شده است. وجود این سه شیر از وقوع آتش سوزی احتمالی جلوگیری خواهد کرد:
- سیلندر گاز
- شیر اتصال
- میکسر دستگاه
سوئیچ های انتقال خودکار
یک ژنراتور گازی دائم کار خانگی خودکار به یک ATS برای اتصال ژنراتور به سیستم الکتریکی موجود شما نیاز دارد. اکثر ژنراتورهای آماده به کار خودکا،ر به راحتی مجهز به ATS هستند. اگرچه ژنراتور قدرت را ایجاد می کند، سوئیچ انتقال در واقع، هسته اصلی سیستم ژنراتور شما است.
این یک تابلوی الکتریکی در ژنراتور گازی دائم‌کار خانگی است که به طور دائم در نزدیکی تابلوی کلید اصلی نصب شده است و به شما امکان می دهد با خیال راحت یک ژنراتور را به مدارهای الکتریکی خانه خود متصل کنید.
پیش از این گفته شد که ATS دائماً برق ورودی را کنترل می کند و تعیین می نماید که چه زمانی قطع برق واقعی رخ می دهد. گزینه‌ها در ژنراتور گازی دائم کار خانگی ، شامل سوئیچ های انتقالی می شوند که برق را فقط برای وسایل ضروری تامین می‌کنند یا هر مدار را برای پوشش کامل تامین می‌کنند.
برخی اجازه می دهند مدارهای اختیاری را اولویت بندی کنند که به عنوان کاهش بار شناخته می شود و در آن مدارهای ضروری برق می مانند و مدارهای غیر ضروری در صورت بارگذاری بیش از حد ژنراتور گازی دائم‌کار خانگی خاموش می شوند.
انواع ژنراتور های گازی
ژنراتور های گازی را می توان به دو نوع تقسیم نمود. نخستین نوع ژنراتور های گازی، ژنراتور هایی هستند که می توان از آن ها به منظور تامین برق مجتمع های مسکونی و تجاری استفاده کرد. اصولا این ژنراتور ها باید توانی کمتر از 60 کاوا داشته باشند و برای دامنه مصرف گسترده و وسیع مناسب تر هستند. علاوه بر این، ژنراتور های دیگری نیز در بازار به فروش می رسند که برای تامین برق نیروگاه ها و کارخانه های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. این ژنراتور های گازی برخلاف نوع اول، توانی بالاتر از 60 کاوا دارند و تنها برای واحد های صنعتی مناسب هستند.
تاثیر نوع ژنراتور گازی بر میزان مصرف انرژی
نوع ژنراتور و سناریوی مصرفی مورد انتظار از آن تا حد زیادی مشخص می کند که یک ژنراتور در یک ساعت چقدر گاز مصرف خواهد کرد. به طور مثال جریان های هجومی زیادی که در زمان استارت موتور های الکتریکی یا ترانسفورماتور ها به ژنراتورگازی تحمیل می شود و ممکن است مصرف سوخت را به شدت افزایش دهد.
از این رو ژنراتورهای گازی اولیه در صنایع به علت حجم بزرگتر آن ها و بالا بودن فشار بار استارت، معمولا بیشترین مقدار مصرف گاز ژنراتور گازی را دارند اما ژنراتورهای پشتیبان (standby) چون با جریان های هجومی زیادی سر و کار ندارند مصرف گاز آن ها کمتر است.
نوع ژنراتور گازی و سناریوی مصرفی آن رو میزان مصرف سوخت تاثیر مستقیم دارد
در ژنراتور های اینورتر به سبب قابلیت شارژ با برق (به جای گاز یا سایر انواع سوخت) قادر هستند مدت طولانی تری را بدون انجام سوخت گیری کار کنند و به نسبت سایر انواع ژنراتور های گازی، کمترین مقدار مصرف گاز را دارند.
ژنراتور های قابل حمل گازی نیز بر حسب مقدار توان تولیدی آن ها دارای بازه های مصرفی متفاوتی هستند اما عموما مقدار مصرف گاز ژنراتور گازی قابل حمل از مولد های پشتیبانی کمتر و از مولد های اینورتر بیشتر است.
بسته به اینکه ژنراتورگازی از سوخت گاز طبیعی (NG) استفاده می کند یا سوخت پروپان و گاز مایع (LP)، راندمان مصرفی آن می تواند متغیر باشد. معمولا در شرایط مشابه و برای تولید توان الکتریکی مشابه، در صورت استفاده از سوخت گاز طبیعی، مصرف گاز ژنراتورگازی بیشتر از زمانی است که از سوخت گاز مایع استفاده می کند. به همین جهت ژنراتورهای گازی پروپان برای تامین انرژی مناطق مسکونی به صرفه تر هستند.
اینکه یک ژنراتورگازی برای چه مدت می بایست با توان 100 درصد خود کار کند و یا اینکه پیک مصرف انرژی الکتریکی در شبکه به چه ترتیب است و همچنین ژنراتورگازی برای پاسخگویی به نیاز های شبکه از چه فناوری هایی استفاده می کند؛ روی مصرف گاز ژنراتور گازی تاثیر مستقیم دارد.
عوامل مهم و موثر در ارزیابی ژنراتورهای گازسوز
برای ارزیابی و تشخیص بهترین برند ژنراتور گازی باید دو فاکتور مهم وات و دسی بل لحاظ شوند. به طور میانگین و معمول یک ژنراتور گازسوز بین ۶۵ دسی بل تا ۱۰۰ دسی بل، فعالیت می کند. اگر بخواهیم این مقوله را به طور واضح و در قالب مثال مطرح کنیم. چنین است که: دور یک موتور سیکلت تقریبا ۹۵ دسی بل بالا می رود. در حالی که این اتفاق در قطار مترو از حدوداً ۱۰۰ دسی بل آلایندگی صوتی آزار دهنده برخوردار است.
در بهترین برند ژنراتور گازی ممکن است به بلندی قطار زیر زمینی نباشد. اما باید در نظر داشت که حتی صداهای بلند خفیف در یک بازه زمانی، منجر به کم شدن شنوایی می شود. هنگام انتخاب و خرید بهترین ژنراتور گازی سعی کنید کم سر و صداترین ژنراتور را پیدا کرده و اقدام به خرید کنید. و سعی در خفه کردن صدای ژنراتور به کمک پتو نکنید چرا که چنین کاری، افراد را در معرض خطر قرار می دهد. ژنراتورهای گازسوز به نفس کشیدن در فضای باز و هوای آزاد نیاز دارند.
ویژگی های ژنراتور گازی بدون صدا
ژنراتور های گازی بی صدا، از لحاظ صدایی که تولید می کنند به سه نوع معمولی، بی‌صدا و کم صدا تقسیم می شوند. به طور کلی صدایی که از ژنراتور های گاز سوز بزرگ تولید می شود، نزدیک به ۹۰ دسی بل می باشد و در مولد های گازی بی‌صدا، این صدا به ۷۰ دسی بل کاهش پیدا می کند. انواع ژنراتور گازی بدون صدا، دارای کارایی فوق‌العاده هستند و به دلیل عملکرد و طراحی سبکی که دارند به سادگی حمل و جا به جا می شوند. این ژنراتور ها را می توان برای تامین برق اضطراری مراکز مهم و یا امداد رسانی به مناطقی که به سیم کشی برق دسترسی ندارند به کار برد.
برند های معتبر ژنراتور های گازی
ژنراتور های گازی که به منظور تولیدی انرژی برق، در صنایع و یا مجتمع های تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند، دارای صدای بسیار بلندی هستند. به طور کلی ژنراتور ها صدایی به اندازه ۸۵ دسی بل تولید می کنند که این امر موجب ایجاد آلودگی صوتی و آزار افراد می شود. از این جهت امروزه بر روی بدنه ژنراتور ها از پوشش مخصوصی بهره گرفته اند که به عنوان یک عایق صوتی شناخته می شود و صدای تولید برق توسط ژنراتور را تا حد چشمگیری کاهش می دهد.
این امر موجب شده تا رقابتی بی نظیر بین برند های تولید کننده ژنراتور گازی ایجاد شود و هر برند در صدد طراحی عایق صدای قوی تر برآید. برند کاترپیلار در حال حاضر از جمله برند های معتبر و شناخته شده در ایران است که به طور کلی در زمینه طراحی و تولید ژنراتور های صنعتی فعالیت می کند. اصولا ژنراتور هایی تولیدی این برند توانی برابر حداقل ۵۰۰ کاوا و حداکثر ۲ مگاوات دارند که برق پرقدرت و مورد نیاز صنایع مختلف را تولید خواهند کرد.
انواع ژنراتور برق گازسوز
ژنراتور گازسوز با توان پایین تر از 60 کاوا و فشار 4/1
این نوع ژنراتورها با دامنه مصرف بسیار وسیع خود قابل استفاده در در مجتمع های مسکونی و تجاری هستند. ژنراتورهای با توان پایین خود به دو دسته تقسیم می شوند:
1.شاسی بدون پوشش عایق یا ساده
2.شاسی با پوشش عایق یا کانوپی
ژنراتور گازسوز با توان بالاتر از 60 کاوا و فشار 2 پوند
برای این نوع ژنراتور گازسوز که بیشتر در صنعت کاربرد دارد به گاز صنعتی برای فشار 2 پوند بر اینچ و بالاتر نیاز است.
اجزاء ژنراتور برق گاز سوز
- موتور احتراقی با سوخت گاز
- ژنراتور مولد برق
- شاسی نگهدارنده سیستم
- نهایتا تابلوی فرمان و قدرت
نحوه عملکرد ژنراتور برق گاز سوز
هر ژنراتور گازی شامل یک موتور است ، موتور دستگاهی است که یک انرژی یا یک سوخت را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کند. در اینجا ورودی موتور ، گاز CNG یا LPG است که با ایجاد احتراق در سیلندرهای موتور در خروجی به شما انرژی مکانیکی می‌دهد و باعث ایجاد چرخش شفت موتور میشود تا با اتصال آن به ژنراتور (آلترناتور) بتوان برق تولید کرد.
مزایای استفاده از ژنراتور برق گازسوز
- آلودگی محیطی کمتر
- دسترسی آسان به سوخت
- ایمنی بالا
- صدای کمتر
- افزایش طول عمر دستگاه نسبت به نوع دیزلی و بنزینی
- حذف خطرات نگهداری بنزین
نکات ایمنی در راه‌اندازی ژنراتور
- در نصب دستگاه حتما دفترچه آن را مطالعه کنید تا با ابزارهای آن آشنا شوید.
- نصب دستگاه را باید فردی ماهر انجام بدهد؛ چون خطرناک و حساس است.
- دستگاه را در جایی خشک و تمیز، عاری از گرد و خاک نصب کنید تا خراب نشود و دوامش بیشتر باشد.
- دقت کنید گازهای خروجی به اتاق سر بسته وارد نشود.
- سعی کنید موقع خاموش بودن دستگاه، آن را تعمیر کنید.
- دقت کنید بعد از خاموش شدن دستگاه بلافاصله به آن دست نزنید؛ چون دمای دستگاه هنوز بالاست.
- در ژنراتور گازی به هیچ وجه فیلتر هوا را با بنزین شست و شو ندهید.
- سعی کنید دستگاه را روی زمینی صاف و محکم نصب کنید.
- از دست زدن به لوله های خروجی و موتور خودداری کنید.
- حتما از کانوپی در نصب دستگاه استفاده کنید؛ چون بعد از مدتی منجر به از دست دادن شنوایی می شود.
سخن پایانی
این ژنراتور یک دستگاه مهم در تولید برق است و دارای کیفیت و برندی عالی می باشد. در هنگام خرید این محصول به برگ سبز آن دقت کنید؛ چون عدم وجود برگ سبز به معنای فیک بودن دستگاه است. همچنین به زمان گارانتی آن نیز توجه ویژه ای داشته باشید. این دستگاه به دلیل گازی بودن کارایی بیشتری نسبت به دیزل های برقی دارد و پرمصرف ترین ژنراتور در صنایع و معادن محسوب می شود.
