تقریباً هر حرکت مکانیکی که در اطراف ما وجود دارد، توسط یک موتور الکتریکی جریان متناوب یا جریان مستقیم ایجاد می‌شود. یک موتور برق کوچک بر خلاف دیگر موتورهایی که نیروی محرکشان سوخت می‌باشد، از آهنربا برای ایجاد حرکت استفاده می‌کند.
آشنایی با موتور برق کوچک
اصطلاح “small electric motor” به معنای موتور القایی تک سرعته جریان متناوب است که در یک سری شماره قاب دو رقمی مطابق با انتشارات استاندارد NEMA MG1-1987 ساخته می‌شود. موتورهای الکتریکی کوچک بر اساس نحوه وصل شدن سیم‌های باتری در جهات مختلف می‌چرخد.
این موتورها بسته به خروجی مورد نیاز و کاربرد مورد نظر معمولاً تک فاز یا سه فاز هستند. کاربردهای معمول آن پمپ‌ها، فن‌ها و دمنده‌ها، ماشین آلات نجاری، نوار نقاله، کمپرسورهای هوا، تجهیزات لباسشویی و تجاری، ماشین آلات صنعت خدمات و … می‌باشد.
موتور برق کوچک نیز مانند دیگر موتورهای الکتریکی، انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می‌کنند. آنها انرژی الکتریکی را با استفاده از مغناطیس یا نیروهای جذب و دفع آهنربا برای ایجاد چرخش به حرکت چرخشی تبدیل می‌کنند. این موتورهای کوچک معمولاً به دلیل هزینه پایین و قابلیت تعمیر و نگهداری آسان گزینه مناسبی نسبت به انواع دیگر موتورهای برق می‌باشند.
موتورهای برق کوچک به دلیل نظافت بیشتر، کاربرد متنوع و هزینه پایین‌تر نسبت به موتورهای سوختی در صنعت مصرف بیشتری دارند. و در صنایع در کاربردهای بسیار متنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. از آنجایی که موتور برق کوچک ابزار ساده‌ای است، می‌تواند تجهیزات قابل اعتمادی باشد.
راندمان موتور برق کوچک نیز با به حداقل رساندن تلفات مختلف بهبود می‌یابد، که این تلفات به چهار دسته تقسیم می‌شوند: تلفات مقاومت الکتریکی، تلفات هسته، تلفات اصطکاک و باد و تلفات بار سرگردان، این تلفات را می‌توان به روش‌های مختلفی مانند تغییر مواد هادی (مس در مقابل سیم آلومینیوم)، تنظیم کمیت یا کیفیت فولاد در اجزای فولادی، بهبود بلبرینگ‌ها یا بهبود سیستم خنک کننده به حداقل رساند.
شیوه کار موتور برق کوچک یا موتور آهن ربایی
یک موتور الکتریکی کوچک از آهنربا برای ایجاد حرکت استفاده می‌کند. همانطور که می‌دانید، یک طرف آهنربا جاذبه و طرف دیگر آن دافعه دارد و این نیروی جذبی و دفعی در داخل یک موتور الکتریکی حرکت چرخشی ایجاد می‌کند که موجب تولید برق می شود.
به طور کلی جریان متناوب (AC) و جریان مستقیم (DC) دو نوع مختلف جریان الکتریکی هستند. جریان مستقیم به جریانی گفته می‌شود که بار الکتریکی فقط در یک جهت جریان می یابد، در حالی که در جریان متناوب به طور دوره‌ای جهت را معکوس می‌کند.
این موتور شامل دو قسمت اصلی استاتور و روتور می باشد، استاتور از آهنربای دائمی ساخته می شود و میدان تولیدی آن به صورت مغناطیسی می باشد. روتور یا همان آرمیچر نیز از یک یا چند سیم پیچ با سیم‌های عایقی که دور یک هسته آهنی نرم چندین دور تابانده شده اند، ساخته می شود.
آشنایی بیشتر با موتور برق کوچک
ویژگی های موتور برق کوچک
از ویژگی‌های موتور برق کوچک (ماشینی که نیروی الکتریکی را به توان مکانیکی چرخشی تبدیل می‌کند) می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توان خروجی اسمی بین 0.18 کیلو وات (0.25 اسب بخار) تا 2.2 کیلو وات (3 اسب بخار)
- دو طرح NEMA با شماره قاب دو رقمی و IEC با شماره قاب 63 یا 71
- فرکانس اسمی 50/60 هرتز یا 60 هرتز
- ساختار دو، چهار یا شش قطبی
- جریان کار متناوب
- دارای ساختار باز
- طراحی برای سرعت کار ثابت
- تکفاز
- حجم کوچک
- طراحی به عنوان یک موتور همه منظوره
موتورهای برق کوچک با ویژگی‌های منحصر به فرد
موارد مهم در خرید یک موتوربرق کوچک
ملاحظاتی که باید هنگام خرید یک موتور برق کوچک در نظر گرفته شوند عبارتند از:
- توان کار مداوم یا متناوب
- درجه بندی ولتاژ
- وزن مورد نظر موتور
- خنک کننده فن
- سرعت های قابل تنظیم
موارد مصرف موتوربرق کوچک
موتور برق کوچک یا موتور مینیاتوری معمولاً درموارد زیر استفاده می‌شوند:
- جوشکاری
- دستگاه‌های سانتریفیوژ کوچک
- دستگاه‌های قیچی
- صندلی چرخدار
- درب بازکن
- پمپ‌ها
- دستگاه‌های ماست منجمد
- صنعت لوازم جانبی خودرو (شیشه های برقی، برف پاک کن ها، آینه ها و سیستم های قفل )
موتورهای برق کوچک با مصارف متنوع
کلام پایانی
همانطور که گفته شد موتورهای برق کوچک با استفاده از رانش قطب‌های همنام آهنربای دائمی کار می‌کنند و همچنین در اشکال و نمونه های عمودی و افقی ساخته شده اند. به دلیل عدم مصرف سوخت های فسیلی، کم حجم و کم هزینه بودن موارد مناسبی نسبت به موارد مشابه خود می باشند.
