یاتاقان موتور ژنراتور
یاتاقان به طور کلی یک واشر فلزی است که از آلیاژی مقاوم در برابر حرارت و خوردگی ساخته می‌شود. در هر وسیله‌ای که قابلیت حرکت و چرخش داشته باشد، یاتاقان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. یاتاقان موتور ژنراتور در واقع نقش اساسی در چرخش میل لنگ دارد.
وظیفه یاتاقان موتور ژنراتور
یاتاقان ژنراتور پس از قرار گرفتن روی میل لنگ شاتون موجب چرخش می شود. همانطور که در بالا به آن اشاره شد، یاتاقان یک قطعه واشر مانند فلزی است که از دو بخش ثابت و متحرک تشکیل شده و از قطعات مهم ژنراتور است.اگر روغن فضای بین یاتاقان موتورهای ژنراتور و میل لنگ و شاتون خالی شود، اصطکاک ایجاد می‌شود و این موضوع یاتاقان را از بین می‌برد و در نهایت موجب قفل شدن موتور خواهدشد.
روغن بین میل لنگ و یاتاقان فاصله می‌اندازد
می‌توان گفت مقدار یاتاقان‌های که در موتور وجود دارد به اندازه سرعت چرخش موتور و شدت بار بستگی دارد و تعداد آن 2 تا 5 تا می‌باشد. روغن درون شیارهای یاتاقان جریان پیدا می‌کند و موجب می‌شود بین یاتاقان و میل لنگ فاصله ایجاد شده و از تماس مستقیم فلز با فلز جلوگیری به عمل آید. جهت اتصال شاتون به میل لنگ نیز از یاتاقان‌های متحرک استفاده می‌شود. این یاتاقان‌ها با چرخش حول هر لنگ به شاتون کمک می‌کنند تا بچرخد و نیروی حاصل از احتراق را به میل لنگ منتقل کند.
تمیزکاری یاتاقان را فراموش نکنید!
هر چند مدت یکبار یاتاقان‌هااحتیاج به تعمیرات دارند تا از خرابی زود آن‌ها جلوگیری شود. بیشتر یاتاقان‌ها که در دورهای بالا به کار گرفته می‌شوند، نیازمند روانکاری و تمیزکاری هر چند مدت یکبار هستند و ممکن است حتی احتیاج به تنظیمات مجدد نیز داشته باشند تا اثر فرسایش در آن‌ها به حداقل برسد. خرابی یاتاقان موتور ژنراتور می‌تواند دلایل متعددی داشته باشد که استفاده از یاتاقان با جنس نامناسب یکی از این دلایل است.اگر دستگاه به موقع سرویس نشود و تعویض روغن در زمان مناسب انجام نگیرد نیز در نهایت منجر به خرابی یاتاقان خواهدشد. ضمن این‌که برای حفاظت از یاتاقان موتور ژنراتور نباید اجازه دهیم که روغن موتور بیش از حدداغ شود و به دلیل کارکرد زیاد موتور، دمای روغن بالا برود.
در برخی مواقع نیز ورود ذرات گرد و غبار و آلودگی‌ها از طریق روغن و سیستم روغن‌کاری به یاتاقان، خراش‌ها و آسیب‌هایی بر سطح یاتاقان ایجاد می‌کند که منجر به خرابی یاتاقان می‌شود. توجه به این نکته نیز ضروری است که ورود آب یا ضدیخ روی یاتاقان ممکن است که واکنش‌های شیمیایی را ایجاد کند که در نهایت آسیب‌دیدگی یاتاقان را به همراه داشته باشد.
از گریس استفاده کنید
یاتاقان‌ها برای حرکت درست و عمر مفید طولانی‌تر به یک روان کننده احتیاج دارند که گریس یکی از بهترین روان کننده‌ها برای کاربری مورد نیاز یاتاقان موتور ژنراتور است. مزیت گریس نسبت به سایر روان کننده‌ها این است که این ماده چکه نمی‌کند و چسبندگی خوبی نیز دارد. گریس اصطکاک بین قطعات را کم می‌کند و به پایین نگه داشتن دمای سیستم کمک می‌کند. گریس‌ها انواع مختلفی دارند که با توجه به نوع موتور ژنراتور می‌توان برای یاتاقان از آن‌ها استفاده کرد.
تاریخچه ساخت یاتاقان
اولین یاتاقان غلتکی توسط یک فرد ساعت ساز در سال 1740 بنام هریسون اختراع شد. این وسیله از یاتاقان برای یک حرکت نوسانی محدود استفاده می‌کرد. ساخت یاتاقان نیز پس از پیشرفت‌های برگرفته از همان یاتاقان‌های اولیه، به هنگام ساخت موتور ژنراتور در دستور کار قرار گرفت.
شرکت‌های تیمکن،اس کی اف، گروه شافلر، شرکت ان اس کی و یاتاقان سازی ان تی ان در حال حاضر بزرگ‌ترین تولیدکنندگان یاتاقان در جهان هستند.
سخن پایانی
عمر مفید یک یاتاقان به عوامل بسیاری وابسته است که تعویض روغن به موقع و استفاده از روغن موتورهای مرغوب نمونه‌ای از راهکارهای افزایش طول عمر یاتاقان موتور ژنراتور است. یاتاقان به طور کلی هلالی شکل است و بر روی محور میل لنگ به صورت میکرومتری قرار می‌گیرد.
یاتاقان ژنراتور از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده‌است که بین شاتون و میل لنگ قرار می‌گیرند و لغزش را آسان می‌کنند. توجه به این نکته نیز ضروری است که قیمت یاتاقان موتور ژنراتور بستگی به مدل موتور، توان موتور ژنراتور و در نهایت کشور تولید کننده ژنراتور دارد. یاتاقان هر موتور با یاتاقان موتورهای دیگر از لحاظ اندازه، ضخامت و خواص مقاومتی تفاوت دارد چرا که هر موتور بسته به نوع سوخت و نوع روغنی که در آن استفاده می‌شود در دمای متفاوتی کار می‌کند.
هدف اصلی یاتاقان در مورتور ژنراتور روان‌تر کردن حرکت مکانیکی ماشین، جلوگیری از آسیب‌های احتمالی در اثر تماس قطعات باهم، حفظ انسجام سیستم مکانیکی در زمان سرعت‌های بالا و البته جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد ماشین‌آلات و کاهش آلودگی صوتی در موقع انجام کار ژنراتور است.
محصولات مرتبط :
مقالات مرتبط :
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.